Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor?

1

BEĞENDİM

0

REKLAM

REKLAM

REKLAM

Fiyat hareketlerinin sürekli yaşandığı ve sürücüler tarafından yakından takip edilen Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor?

REKLAM

REKLAM

Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor?

Petrol ham yani işlenmemiş bir üründür. Petrolün işlenmesiyle benzin, motorin, gaz yağı ve fuel oil elde edilmektedir. Ham petrol fiyatları küresel ekonomideki duruma göre sürekli değişkenlik gösterir. Ancak işlenmiş ürünlerin fiyatlarına yansıması aynı düzeyde olmayabiliyor. Hammaddesi petrol olan akaryakıt gibi gündelik yaşamda otomobillerde kullanılan ürünlerin fiyatlarındaki düşüş ham petrol fiyatlarındaki azalışlara oranla düşük kaldığı dönemler olabiliyor.

Kamuoyunda petrol fiyatlarının düşmesine rağmen akaryakıt fiyatlarının neden düşmediği sorununa verilen cevaplardan biri de sürekli değişen Dolar/TL kurudur. Türkiye gibi petrol ithalatçısı bir ülkede diğer bir sebep ise vergi oranlarının akaryakıt fiyatları üzerindeki yüküdür. Son olarak firmaların elinde bulunan stoklar da fiyatların hemen inmesindeki engellerden biridir. Dağıtım firmalarının elinde bulunan ve yüksek fiyattan aldıkları ürünlerin düşük fiyattan ellerinden çıkartmak istememeleri fiyat düşüşlerinin yansımasını geciktiriyor.

Akaryakıt Fiyatlarının Oluşum Süreci

Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor? sorusuna ilk cevap, Petrol Piyasası Kanunu gereğince 1 Ocak 2005 tarihi itibarı ile Serbest Fiyatlandırma Sistemi’ne geçti. Böylece sektördeki akaryakıt dağıtım şirketleri, farklı fiyat politikalarına göre depo satış fiyatını belirleme hakkında kavuştuğu gibi, bayiler de dağıtım şirketleri tarafından kendilerine tavsiye edilen tavan pompa satış fiyatlarını uygulama veya bulundukları bölgenin rekabet koşullarına göre kendi pompa satış fiyatlarını belirleme fırsatını elde etmiş oldu.

FİYATLANDIRMA

Türkiye’de benzin ve motorin fiyatlandırılması 3 aşamadan oluşuyor. İlk aşamada yakıt rafineriden geçer. Bu aşamada rafineri fiyatına hem Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) hem de Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) payı eklenir. Devletin her ürün için belirlediği bir ÖTV değeri vardır.

Yakıtın rafineriye geldiği fiyat (petrol ithal eden bir ülke konumunda olduğumuz için) Akdeniz – İtalyan piyasasında yayınlanan CIF Akdeniz tarafından o günlük döviz kuruna bağlı olarak belirlenir. Yani kısaca RAFİNERİ FİYAT OLUŞUMU; Gümrüksüz rafineri fiyatı + ÖTV + EPDK payı = Rafineri Satış Fiyatı (KDV hariç) şeklindedir.

DEPO SATIŞ FİYATI

Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor? diye sorduğumuzda ikinci aşamayı Depo Satış Fiyatı oluşturur. Rafineriden çıkan yakıt alan dağıtıcı marka, kendi kar marjını ve servis ücretini alış fiyatının üzerine ekleyerek yeni bir fiyat oluşturur. Bu aşamada oluşan fiyat depo satış fiyatı olarak adlandırılır.

POMPA SATIŞ FİYATI

Akaryakıt Fiyatları Nasıl Belirleniyor? sorusunun üçüncü aşamasını da Pompa Satış Fiyatı oluşturuyor. Dağıtım şirketi tarafından, depo satış fiyatı üzerine bayinin çeşitli masrafları ve bulunduğu bölgenin nakliye ücretlerinin de eklenmesiyle, tavsiye edilen pompa satış fiyatı oluşturulur ve bayilere bildirilir. Bayi, tavsiye edilen pompa fiyatını uygulamakta veya bulunduğu bölgenin rekabet koşullarına göre pompa satış fiyatını belirlemekte serbesttir.

TÜKETİCİNİN BİLMESİ GEREKENLER

Yeni yasa gereği, tüm istasyonların Fiyat panolarının son fiyat değişimine göre güncel olması, pompa ve fiyat panosundaki Akaryakıt Fiyatları farklılık göstermemesi gerekmektedir.